Utrecht telt minstens vijftig criminele samenwerkingsverbanden, stelt het rapport ‘Grenzen stellen, perspectief bieden’. De meeste van deze criminele netwerken zijn betrokken bij de handel in cocaïne, hasj en synthetische drugs*. De huidige aanpak van deze gecriminaliseerde sector heeft niet tot minder drugsgebruik geleid.

Om de overlast en de effecten van drugscriminaliteit tegen te gaan in Utrecht, ligt dus op dit moment het voorstel ‘Grenzen stellen, perspectief bieden’ op tafel bij de gemeente. Met dit voorstel wil burgemeester Sharon Dijksma crimineel geld opsporen en voorkomen dat jongeren in de drugscriminaliteit belanden. Dat wil de burgemeester onder meer bereiken door betere voorlichting in het basisonderwijs en door middel van de inzet van jongerenwerkers. Daarnaast worden er voor jongeren en jongvolwassenen jobcoaches ingezet. Om de criminele geldstromen te achterhalen, wil de gemeente samen met het Rijk en de Rabobank onderzoeken welke bedrijfstakken kwetsbaar zijn voor witwassen en zo bepalen waar het criminele geld terecht komt.

Utrecht BIJ1 is het in grote lijnen eens met het plan en wil bovenal voorkomen dat jongeren in de zware criminaliteit belanden. Daarbij vindt Utrecht BIJ1 het van belang dat gesproken wordt met Utrechtse ex-drugscriminelen en bewoners van de wijken om ook bij hen ideeën op te halen over hoe de gemeente kan voorkomen dat jongeren deelnemen aan criminaliteit en welke middelen daarbij nodig zijn. Belangrijk is daarbij dat wijkagenten, jongerencoaches en beleidsadviseurs uit de wijk de ruimte krijgen om vertrouwen op te bouwen en jongeren op laagdrempelige wijze te informeren, bijvoorbeeld door het voorlichtingsmoment naar de straat en buiten kantooruren te verplaatsen en niet te beperken tot op school. Ook vindt Utrecht BIJ1 het belangrijk dat er meer aandacht wordt besteed aan de aanpak van de onderliggende problemen waardoor jongeren in de drugscriminaliteit terechtkomen. Armoede, kansongelijkheid in het onderwijs en structureel racisme op de arbeidsmarkt zorgen ervoor dat veel jongeren criminaliteit als uitvlucht zien.

SOFTDRUGS

Ten slotte is het tijd voor een nieuw en beter beleid voor de teelt en verkoop van wiet. Na toenemende druk van de meerderheid van de Utrechtse gemeenteraad ondertekende burgemeester Dijksma in september een manifest dat pleit voor legalisering van softdrugs. De verklaring is in het leven geroepen door tientallen burgemeesters die oproepen tot een betere aanpak van criminaliteit vanuit Den Haag.

Op dit moment mogen coffeeshops wel wiet verkopen, maar het bevoorraden is strafbaar. Door de bevoorrading legaal te maken, wil BIJ1 dat de overheid meer zicht krijgt op de kwaliteit van drugs en voorkomen dat burgers slachtoffer worden van een scheef gedoogbeleid. Utrecht BIJ1 wil zich ook op lokaal niveau inzetten voor een beter softdrugsbeleid.

* Synthetische drugs zijn in het laboratorium gemaakt van stoffen die niet voorkomen in de natuur.