De voedselzekerheid staat onder druk. Onze voedselsystemen dragen bij aan de klimaatcrisis, milieuschade, het schaden van dierenrechten, toenemende voedingsgerelateerde gezondheidsklachten, en het in stand houden van sociaaleconomische onderdrukking. Kapitaalkrachtige supermarktketens hebben een monopolie en zijn vooral bezig met het maken van winst. Dit gaat ten koste van natuur, lokale en duurzame productie en de gezondheid van mensen. BIJ1 wil dat de gemeente garandeert dat iedereen die in Utrecht woont of verblijft altijd toegang heeft tot voldoende en gezond voedsel dat zo veel mogelijk is geproduceerd op duurzame wijze. BIJ1 stimuleert de verkoop en het verbouwen van lokale en biologische akkerbouwproducten.
BIJ1 staat voor radicale gelijkwaardigheid van alle inwoners; mensen en dieren. Binnen de voedselproductie en voedselvoorziening staan mensen- en dierenrechten centraal. Elk dier heeft recht op leven en welzijn, of het nu bij mensen thuis woont of vrij in de natuur of stad. In een samenleving die uitgaat van gelijkwaardigheid is er ruimte voor dieren om natuurlijk gedrag te vertonen. Dieren zijn immers geen ‘product’ of ‘vermaak’. Voor veeteelt en de vee-industrie is er dan ook geen plek. Bovendien is de vee-industrie schadelijk voor het klimaat en onze aarde. BIJ1 stelt de volgende punten voor om voedselzekerheid en dierenrechten te kunnen garanderen en waarborgen.
VOEDSELZEKERHEID EN DUURZAME VOEDSELSYSTEMEN
- De gemeente gaat door middel van subsidies en het aantrekken van kennis de ecologische stadslandbouw flink stimuleren. De producten hiervan worden vervolgens lokaal aangeboden om daarmee de voedselkringloop zo kort mogelijk te houden.
- De gemeente ontwikkelt een voedselzekerheidsplan, waarmee het garandeert dat iedereen die in Utrecht woont of verblijft altijd toegang heeft tot voldoende en gezond voedsel. Dit plan wordt opgesteld in samenwerking met voedselbanken, supermarkten, stadslandbouwers en andere lokale aanbieders van levensmiddelen. Dit voedsel moet zo biologisch, ecologisch en gezond mogelijk zijn. Ook moet het voor iedereen betaalbaar zijn. Er worden speciale maatschappelijk werkers aangesteld die proactief op zoek gaan naar mensen die moeite hebben om aan voldoende en gezond voedsel te komen. Zo kan dit zo eerlijk mogelijk gedistribueerd worden.
- De gemeente stelt de norm dat biologische en ecologische boeren de mogelijkheid krijgen om te onderhandelen met supermarkten over eerlijke prijzen voor hun producten.
- De gemeente verstrekt subsidies wanneer nieuwe ideeën voor duurzame landbouw worden ingebracht. Ook gaat het in gesprek met de nationale overheid om belemmerend beleid te veranderen.
- De gemeente verstrekt vouchers en subsidies aan landbouwers die willen verduurzamen. Zo kunnen ze hun plannen uitvoeren om circulair circulair Een vorm van landbouw gebaseerd op het idee dat alles optimaal gebruikt wordt. De resten van de ene keten zijn de grondstoffen voor een andere keten. Zo wordt bijvoorbeeld voedsel dat wij niet meer eten als diervoeder gebruikt. Om tot een circulair landbouwsysteem te komen, is er een transitie nodig waarin plantaardige en dierlijke productieketens slim aan elkaar worden gekoppeld. en ecologisch te verbouwen. Ook stelt de gemeente subsidies beschikbaar zodat landbouwers cursussen kunnen volgen of advies kunnen krijgen over verduurzaming.
- Er komt een gemeentelijk vestigingsbeleid dat (landelijke) kapitaalkrachtige supermarktketens moet beperken in grootte en het aantal filialen. Daarnaast dienen die filialen goed over de stad verspreid te zijn. Dit doet de gemeente om monopolievorming van het grootkapitaal tegen te gaan en om kleinere, lokale supermarkten meer kansen te bieden.
- De gemeente stelt als doel om in 2025 voedselverspilling in Utrecht met 50% te verminderen. De gemeente doet hiervoor onderzoek naar de bronnen van voedselverspilling en het stelt een actieplan op. Initiatieven om voedselverspilling tegen te gaan worden actief gestimuleerd en de gemeente biedt hulp om deze initiatieven op te schalen.
- Ongezond eten is een van de grootste gezondheidsrisico’s van deze tijd. De gemeente gaat in gesprek met scholen, sportkantines, bibliotheken, supermarkten en andere voedselaanbieders om het assortiment van gezond eten te vergroten of op een prominentere plaats te zetten. Ook zal de gemeente campagnes en educatie over gezond eten uitbreiden en waar mogelijk reclames van fastfood verminderen.
DIERENRECHTEN
- De gemeente stimuleert de inwoners van Utrecht om zo veel mogelijk een plantaardig voedingspatroon aan te nemen door hierover campagne te voeren.
- In kantines en op recepties van de gemeente worden alleen nog veganistische maaltijden geserveerd. Er wordt alleen een uitzondering gemaakt voor mensen die om gezondheidsredenen niet veganistisch kunnen eten.
- De gemeente accepteert geen nieuwe slachterijen en geen uitbreiding van bestaande. De gemeente voert extra controles uit in lokale slachterijen om ervoor te zorgen dat er maximaal aan dierenwelzijn en Arbowetgeving wordt voldaan. Bij het geringste signaal van misstanden wordt een landelijke inspectie ingeschakeld en bij overlast wordt sluiting overwogen.
- De verkoop van levende, voor consumptie bedoelde dieren is binnen de gemeentegrenzen niet meer toegestaan. Restaurants in de stad mogen geen levende dieren, zoals krabben, kreeften en garnalen, koken.
- De verkoop van bont wordt overal in de stad verboden. Dit geldt ook voor verkoop via webwinkels die in de gemeente zijn ingeschreven. Verkoop van tweedehands bont is wel toegestaan.
- Dieren zijn er niet voor het vermaak van mensen. De gemeente werkt toe naar een situatie waarin plekken die momenteel dieren houden voor vermaak, zoals kinderboerderijen en dierenweides, worden omgezet naar (tijdelijke) opvangplekken voor dieren die dit nodig hebben. Hierbij wordt rekening gehouden met hun natuurlijke leefomgeving en voldoende leefruimte. De gemeente verstrekt subsidies voor het onderhoud van deze opvangplekken, de verzorging van de dieren en voor informatieverstrekking over de locaties.
- Via haar vestigingsbeleid zorgt de gemeente ervoor dat nieuwe dierenwinkels, waar dieren te koop zijn, zich niet in de gemeente kunnen vestigen.
- De nationale wetgeving omtrent het fokken van dieren wordt in Utrecht extra streng gehandhaafd.
- De gemeente voert campagne om mensen te stimuleren naar het dierenasiel of opvangcentrum te gaan wanneer ze een nieuw huisdier willen.
- Binnen de gemeentegrenzen worden geen gezonde, wilde dieren afgeschoten. Wanneer er sprake is van overpopulatie, waardoor andere wilde diersoorten in het gedrang komen, zet de gemeente na overleg met experts in op verplaatsing van een deel van deze te grote populatie. Ook stimuleert de gemeente de provincie om deze aanpak over te nemen.
- Omgevings- en bestemmingsplannen krijgen een onafhankelijke ‘second opinion’ over de aanwezigheid van bedreigde diersoorten. Zo wordt geprobeerd de grondhonger van de mens te beperken, omdat natuur in een stedelijke omgeving ook van groot belang is.